Een aflossingsvrije hypotheek brengt aanzienlijke financiële risico’s met zich mee, omdat de hoofdsom gedurende de looptijd niet wordt afgelost en aan het einde in één keer moet worden terugbetaald. Dit betekent dat je jarenlang alleen rente betaalt zonder dat je schuld vermindert, wat kan leiden tot financiële onzekerheid bij het aflopen van de hypotheek. Daarnaast blijf je kwetsbaar voor veranderingen in woningwaarde en rente, wat je financiële positie aanzienlijk kan beïnvloeden.
Wat is een aflossingsvrije hypotheek precies?
Bij een aflossingsvrije hypotheek betaal je gedurende de gehele looptijd uitsluitend rente over het geleende bedrag, zonder dat je de hoofdsom aflost. De volledige hypotheekschuld blijft dus constant en moet aan het einde van de looptijd in één keer worden terugbetaald aan de geldverstrekker.
Dit hypotheektype verschilt fundamenteel van een annuïteiten- of lineaire hypotheek, waarbij je maandelijks zowel rente als aflossing betaalt. Bij die hypotheekvormen daalt je schuld geleidelijk, terwijl bij een aflossingsvrije hypotheek het volledige geleende bedrag blijft bestaan. Het grote voordeel is dat je maandlasten lager zijn, omdat je alleen rente betaalt. Tegelijkertijd bouw je echter geen vermogen op in je woning.
Voor 2013 was de aflossingsvrije hypotheek populair omdat de rente volledig fiscaal aftrekbaar was. Sinds de hypotheekregels zijn aangescherpt, kun je alleen nog hypotheekrenteaftrek krijgen als je binnen 30 jaar volledig aflost. Voor aflossingsvrije hypotheken geldt deze fiscale aftrek daarom niet meer, behalve voor bestaande hypotheken die onder overgangsrecht vallen.
Waarom kan een aflossingsvrije hypotheek financieel riskant zijn?
Het grootste financiële risico van een aflossingsvrije hypotheek is dat je schuld nooit vermindert. Na twintig of dertig jaar heb je nog steeds dezelfde hypotheekschuld als op de eerste dag, terwijl je wel jarenlang rente hebt betaald zonder vermogen op te bouwen.
Dit creëert meerdere kwetsbaarheden. Als de waarde van je woning daalt, kan je in een situatie van restschuld terechtkomen waarbij je hypotheek hoger is dan de woningwaarde. Bij verkoop zou je dan geld moeten toeleggen om de hypotheek af te lossen. Daarnaast moet je zelf zorgen voor kapitaalopbouw om de hoofdsom aan het einde te kunnen terugbetalen, bijvoorbeeld door te sparen of te beleggen.
Beleggingsproducten die oorspronkelijk bedoeld waren om de hypotheek af te lossen, zoals spaarhypotheken of beleggingshypotheken, hebben vaak teleurgesteld door tegenvallende rendementen. Veel huiseigenaren ontdekten dat hun opgebouwde kapitaal onvoldoende was om de volledige hypotheekschuld af te lossen. Bovendien ben je bij een aflossingsvrije hypotheek kwetsbaarder voor stijgende rentes wanneer je rentevaste periode afloopt, omdat je over het volledige oorspronkelijke bedrag een nieuwe rente moet afsluiten.
Wat gebeurt er aan het einde van de looptijd van een aflossingsvrije hypotheek?
Aan het einde van de looptijd moet je de volledige hypotheekschuld in één keer terugbetalen aan de bank. Dit bedrag kan oplopen tot enkele tonnen, afhankelijk van je oorspronkelijke leningbedrag. Als je onvoldoende kapitaal hebt opgebouwd, sta je voor een serieus financieel probleem.
Er zijn verschillende oplossingen mogelijk als je niet over voldoende middelen beschikt. Je kunt proberen de hypotheek te verlengen, maar dit wordt lastiger naarmate je ouder bent, omdat banken terughoudend zijn met het verstrekken van hypotheken aan mensen boven de pensioenleeftijd. Een andere optie is je woning verkopen en de opbrengst gebruiken om de hypotheek af te lossen, waarna je eventueel een goedkopere woning koopt of gaat huren.
Sommige mensen kiezen ervoor om over te stappen naar een annuïteiten- of lineaire hypotheek, waarbij ze alsnog beginnen met aflossen. Dit verhoogt wel je maandlasten aanzienlijk. In het ergste geval, wanneer geen van deze opties haalbaar is, kan gedwongen verkoop van je woning dreigen. Dit scenario komt vaker voor dan veel mensen denken, vooral bij huiseigenaren die ervan uitgingen dat hun woning voldoende in waarde zou stijgen of dat hun spaarpotje groot genoeg zou worden.
Hoe beïnvloeden veranderende rentes de risico’s van een aflossingsvrije hypotheek?
Renteschommelingen hebben een grote impact op aflossingsvrije hypotheken, vooral wanneer je rentevaste periode afloopt. Bij een aflossingsvrije hypotheek betaal je rente over het volledige oorspronkelijke bedrag, omdat je niets hebt afgelost. Als de rente stijgt bij het afsluiten van een nieuwe rentevaste periode, kan dit je maandlasten flink verhogen.
De renteomgeving stabiliseert momenteel rond 3,0 tot 3,5 procent voor de komende jaren, maar experts verwachten niet dat we terugkeren naar de ultra lage rentes van 1 tot 2 procent uit 2020-2021. Voor mensen die in 2022-2023 een aflossingsvrije hypotheek afsloten tegen 5 tot 6 procent, kunnen oversluitmogelijkheden interessant zijn. Bij een hypotheek van 300.000 euro kan oversluiten van 5 naar 3,5 procent een maandlastenverlaging van 225 euro opleveren.
Het verschil met een aflosvorm is dat je bij een annuïteiten- of lineaire hypotheek geleidelijk minder rente betaalt naarmate je schuld daalt. Bij een aflossingsvrije hypotheek blijf je altijd rente betalen over het volledige bedrag, waardoor rentestijgingen harder aankomen. Dit maakt het ook moeilijker om kapitaal op te bouwen voor de eindaflossing, omdat hogere maandlasten minder ruimte laten voor sparen of beleggen.
Wanneer is professioneel hypotheekadvies essentieel bij een aflossingsvrije hypotheek?
Professioneel advies is cruciaal wanneer je het einde van je hypotheeklooptijd nadert zonder voldoende kapitaal om de schuld af te lossen. Een adviseur kan verschillende scenario’s doorrekenen en kijken naar realistische oplossingen zoals verlengen, oversluiten of gedeeltelijk aflossen. Ook bij het overwegen van oversluiten naar een andere hypotheekvorm is deskundig advies onmisbaar.
Het hypotheekadviestraject volgt vier verplichte fases: kennismaking, grondige beeldvorming van je financiële situatie, het uitwerken van een passende oplossing, en nazorg bij veranderingen. Bij aflossingsvrije hypotheken is het extra belangrijk dat je adviseur doorvraagt naar je concrete plannen voor kapitaalopbouw en realistische scenario’s bij tegenvallers zoals werkloosheid of ziekte.
Voor bewoners in Zuidoost-Drenthe die worstelen met een aflossingsvrije hypotheek of overwegen om over te stappen naar een andere hypotheekvorm, bieden wij gespecialiseerd hypotheekadvies in Klazienaveen en Schoonebeek. Lokale expertise helpt bij het vinden van oplossingen die passen bij jouw specifieke situatie en de regionale woningmarkt. Twijfel je over je huidige hypotheeksituatie of wil je weten welke opties je hebt? Neem gerust contact met ons op voor een vrijblijvend gesprek over jouw hypotheek en financiële toekomst.